Επίδομα Γάμου: Πόσο είναι και ποιοι το δικαιούνται

Το επίδομα γάμου είναι ένα βοήθημα, που δικαιούνται όλοι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, που είναι παντρεμένοι και το προβλέπει η σύμβασή τους. Μέχρι πρότινος χορηγούνταν σε όλους τους παντρεμένους μισθωτούς ανεξαρτήτως φύλλου. Επιπλέον, δίνονταν και σε άγαμους γονείς, καθώς και σε χήρους/χήρες και διαζευγμένους μισθωτούς. Ωστόσο, σήμερα αυτό έχει αλλάξει. Σε αυτό το άρθρο θα παρουσιάσουμε πόσο είναι το επίδομα γάμου το 2024 και θα εξετάσουμε αναλυτικά ποιοι το δικαιούνται. Θα δείξουμε επίσης τι συμβαίνει με την υποχρεωτικότητά του, καθώς και τι γίνεται στις περιπτώσεις σύναψης συμφώνου συμβίωσης.

Τι είναι το επίδομα γάμου;

Αυτή η επιδότηση καθιερώθηκε με βάση το άρθρο 4 της από 26/1/1988 Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), η οποία κυρώθηκε με τον Ν.1766/1988. Στη συνέχεια, με την από 10/3/1989 ΕΓΣΣΕ διαμορφώθηκε σε ποσοστό 10% επί του βασικού μισθού ή ημερομισθίου, ενώ με τον Ν.1849/1989 το επίδομα αυτό επεκτάθηκε στους άγαμους, χήρους και διαζευγμένους εργαζομένους. 

Όλα αυτά άλλαξαν το 2012, με τον νόμο 4093, ο οποίος μετέφερε την αρμοδιότητα καθορισμού του κατώτατου μισθού στο Υπουργικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με αυτή τη διάταξη: «Οι Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας, που ισχύουν για τους εργαζομένους όλης της χώρας. Βασικοί μισθοί, βασικά ημερομίσθια, κάθε είδος προσαυξήσεις αυτών και γενικά κάθε άλλος μισθολογικός όρος ισχύουν μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων και δεν επιτρέπεται να υπολείπονται τού νόμιμου νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου». Ας δούμε λοιπόν ποιοι δικαιούνται το βοήθημα.

Αν σκέφτεστε να παντρευτείτε σύντομα, δείτε ιδέες για μπομπονιέρες γάμου.

Ποιοι δικαιούνται το επίδομα γάμου;

Στο ερώτημα πότε δικαιούμαι το επίδομα γάμου, η απάντηση είναι αν εργάζομαι στον ιδιωτικό τομέα, είμαι παντρεμένοι και το προβλέπει η κλαδική, ομοιοεπαγγελματική ή Εθνική σύμβασή μου. Οφείλουν να το χορηγούν οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, που καλύπτονται από αντίστοιχες εργοδοτικές οργανώσεις του κλάδου τους. Αυτοί είναι οι εργοδότες μέλη των ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ και ΣΒΕ. Άρα οι επιχειρήσεις που είναι εκτός του συνδικαλιστικού φορέα τους δεν υποχρεούνται να καταβάλουν αυτό το βοήθημα. Επίσης δεν καταβάλλεται στους εργαζόμενους του δημοσίου.

Πιο συγκεκριμένα, ο Άρειος Πάγος με την 812/2023 – Τμ. Β1, κατοχύρωσε πως το εν λόγω βοήθημα περιλαμβάνεται στους μισθολογικούς όρους εργασίας. Επίσης η επαναφορά του ως θεσμικού όρου δεσμεύει μόνο τους εργαζομένους σε εργοδότες που έχουν συμβληθεί στην ΕΓΣΣΕ και όχι τους λοιπούς εργαζόμενους.

Σύμφωνα με την απόφαση του Αρείου Πάγου «Με την διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 1 της, από 14.5.2013, ΕΓΣΣΕ ορίστηκε ότι το επίδομα γάμου έχει θεσμικό (μη μισθολογικό) και καθολικό χαρακτήρα, προκειμένου τούτο να μην εμπίπτει στις προαναφερθείσες διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν. 1876/90, που ορίζουν αφενός ότι οι ΕΓΣΣΕ καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας και αφετέρου ότι βασικοί μισθοί, βασικά ημερομίσθια, κάθε είδους προσαυξήσεις αυτών και γενικά κάθε άλλος μισθολογικός όρος, που καθορίζονται από ΕΓΣΣΕ, ισχύουν μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων.

Δεδομένου, όμως, ότι το επίδομα γάμου περιλαμβάνεται αναμφιβόλως στους μισθολογικούς όρους εργασίας, καθόσον προσδιορίζεται σε ποσοστό επί του κατωτάτου ορίου του βασικού μισθού ή βασικού ημερομισθίου που ορίζεται από την εκάστοτε ισχύουσα οικεία συλλογική σύμβαση, διαιτητική απόφαση ή άλλη διάταξη, όπως προελέχθη, και ειδικότερα αποτελεί “μισθό” κατά την έννοια του άρθρου 648 του ΑΚ, επιπλέον δε, είχε ήδη καταργηθεί από 14.5.2013 με τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 4 της 6/28.2.2012 ΠΥΣ, η επαναφορά του με την ως άνω από 14.5.2013 ΕΓΣΣΕ, και μάλιστα υπό τη μορφή θεσμικού όρου, ισχύει μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων και δεν καταλαμβάνει τους λοιπούς εργαζόμενους.

Από τα ως άνω εκτεθέντα προκύπτει ότι από 14.5.2013 και εφεξής το επίδομα γάμου δικαιούνται μόνο οι εργαζόμενοι που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων στην, από 14.5.2013, ΕΓΣΣΕ εργοδοτικών οργανώσεων.»

Επομένως περιλαμβάνεται στους μισθολογικούς όρους εργασίας και η επαναφορά του ως θεσμικού όρου δεσμεύει μόνο τους εργαζομένους σε εργοδότες που έχουν συμβληθεί στην ΕΓΣΣΕ και όχι τους λοιπούς εργαζόμενους.

Πόσο είναι το επίδομα γάμου;

Το ποσό του ανέρχεται στο 10% του βασικού μισθού στον ιδιωτικό τομέα, ή του ημερομισθίου. Αυτή τη στιγμή ο καθαρός βασικός μισθός είναι στα 740 ευρώ, επομένως το επίδομα ανέρχεται περίπου στα 70 ευρώ. Βέβαια αυτή είναι μία τιμή που μεταβάλλεται. Πως παίρνω το επίδομα γάμου; Εάν είμαι δικαιούχος, τότε πρέπει να προσκομίσω στον εργοδότη μου το πιστοποιητικό γάμου για να ξεκινήσω να το παίρνω. Αυτό προστίθεται στον υπάρχοντα μισθό. Για το επίδομα παιδιού πρέπει να κάνετε την αίτησή σας μέσω της πλατφόρμας ΗΔΙΚΑ. Με τα χρήματα από το επίδομα, μπορείτε να πληρώσετε για τις μπομπονιέρες γάμου, για τα προσκλητήρια ή ακόμη και τον DJ της δεξίωσης. Μπορείτε να τα ξοδέψετε όπου θέλετε, αρκεί να εμπίπτει στα έξοδα του γάμου.

Δικαιούνται επίδομα γάμου όσοι έχουν σύμφωνο συμβίωσης;

Όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, και εμπίπτουν στις κατηγορίες των δικαιούχων, τότε μπορούν να λάβουν το επίδομα. Σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν. 4356/2015: «Άλλες διατάξεις νόμων που αφορούν αξιώσεις των συζύγων μεταξύ τους, καθώς και αξιώσεις, παροχές και προνόμια έναντι τρίτων ή έναντι του Δημοσίου εφαρμόζονται αναλόγως και στα μέρη του συμφώνου, εφόσον δεν υπάρχει διαφορετική ειδική ρύθμιση στον παρόντα ή άλλο νόμο. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης εντός έξι μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, μπορεί να προσαρμόζονται, όπου αυτό απαιτείται, οι κείμενες διατάξεις του εργατικού δικαίου και του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης, στις απαιτήσεις του παρόντος άρθρου».

Επιπλέον, βάσει του άρθρου 16 Ν.4387/2016: «Με τους εγγάμους εξομοιώνονται πλήρως οι αντισυμβαλλόμενοι στο σύμφωνο συμβίωσης του Ν. 4356/2015 (Α` 181) ως προς κάθε κοινωνικοασφαλιστικό δικαίωμα, παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου ή της εν γένει κοινωνικο- ασφαλιστικής και προνοιακής νομοθεσίας», ενώ εκδόθηκαν και οι ακόλουθες διευκρινίσεις από το Υπουργείο Εργασίας:«Για την ενιαία αντιμετώπιση, ερμηνεία και εφαρμογή των θεμάτων που ανακύπτουν και σύμφωνα με την προαναφερθείσα διάταξη, γίνεται γνωστό ότι εξομοιώνονται πλήρως οι αντισυμβαλλόμενοι στο σύμφωνο συμβίωσης του Ν. 4356/15 (Aʹ 181) με τους εγγάμους ως προς κάθε δικαίωμα, παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό που προκύπτει από τις διατάξεις της εν γένει κοινωνικοασφαλιστικής, προνοιακής και εργατικής νομοθεσίας καθώς και υλοποίησης πολιτικών απασχόλησης. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη χορήγηση επιδόματος γάμου, άδειας γάμου, κριτήρια συμμετοχής και κατάταξης στα προγράμματα απασχόλησης, κλπ.».

Συνοψίζοντας, το επίδομα γάμου ανέρχεται στο 10% του βασικού μισθού ή ημερομισθίου. Καταβάλλεται μόνο σε έγγαμους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, που στους μισθολογικούς όρους εργασίας τους αναγράφεται πως το δικαιούνται. Επίσης δικαιούχοι είναι όσοι εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία και έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, ενώ οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν το δικαιούνται. Μπορείτε να ξοδέψετε αυτά τα χρήματα σε ότι έχει να κάνει με τα έξοδα του μυστηρίου ή της δεξίωσης. Από προσκλητήρια γάμου, μέχρι και το στολισμό της εκκλησίας, τα χρήματα είναι δικά σας να τα διαχειριστείτε όπως νομίζετε.